موسی و هارون به مدت 40 سال بر بنی اسرائیل حکومت کردند. آنها احکام را نوشتند و قربانی های لازم را تهیه کردند. همچنین نشانه ها و علامت هایی را به وجود آوردند. زمانی رسید که این دو پیامبر هر دو مردند. قبل از اینکه قسمت آخر تورات را بخوانیم، به مثال هایی از این کتاب می پردازیم.
مثال هایی از تورات
در تورات چه نشانه هایی وجود دارد؟
بنابراین الگوی علائم موجود در تورات چیست؟
قربانی کردن در تورات
به اهمیت قربانی ها دقت کنید و ببینید که با فاصله ی کم چقدر زیاد قربانی شده است. درباره موضوعاتی که تا به امروز آموخته ایم دوباره فکر کنید:
- هابیل قربانی درستی را تقدیم خدا کرد؛ اما قابیل قربانی درستی تقدیم نکرد. خدا قربانی قابیل را قبول نکرد، چونکه او میوه و سبزیجات را تقدیم کرده بود؛ اما هابیل حیوان قربانی کرد.
- بعد از طوفان نوح نیز قربانی تقدیم خدا شد.
- ابراهیم بعد از اینکه وارد سرزمین موعود شد، قربانی کرد.
- وقتی ابراهیم می خواست پسرش را قربانی کند، به دستور خدا قوچ را قربانی کرد. بلافاصله بعد از آن، آن محل “در کوه خدا آماده خواهد شد” نامیده شد.
- بنی اسرائیل در روز عید پاک، برای خدا قربانی تقدیم کردند. این آنها را از مرگ رهانید. تا به امروز آنها این مراسم را به جای می آورند.
- هارون نیز هر سال بعد از تقدیم کردن قربانی خود، برای بنی اسرائیل دو بز قربانی می کرد.
- بعد از تماس با جنازه، قربانی تقدیم خدا می شد.
برای این قربانی فقط حیوان (بز، قوچ، گاو و ..)می بایست تمیز و پاک می بود. بجز گاو که باید ماده باشد، بقیه ی قربانی ها از جنس نر بودند.
این قربانی ها گناهان صاحبانشان را می شستند. یعنی که این قربانی ها گناهان آنها را می پوشانند و همچنین کفاره ی آنها می شوند. اولین قربانی در زمان آدم تقدیم شد؛ خداوند به خاطر رحمت و لطف خود، به او لباسی از جنس پوست داد. برای تهیه ی این لباس می دانیم که می بایست حیوانی ذبح شود.
تقوا در تورات
کلمه ی “تقوا” دائما در حال تکرار است. ما برای اولین بار در داستان زندگی آدم با آن رو به رو شدیم؛ خداوند به او گفت: ” لباس تقوا بهتر است”. ما همچنان دیدیم که چگونه به ابراهیم تقوا و پرهیزگاری داده شد؛ زیرا او به خدا و وعده اش ایمان داشت. زمانی که بنی اسرائیل دستورات خداوند را رعایت می کردند، صاحب تقوا می شدند؛ اما آنها همیشه پایبند فرامین الهی نبودند.
مجازات در تورات
ما همچنین دیدیم که نتیجه ی رعایت نکردن این دستورات باعث مجازات ناقضین آن می شود. این از زمان آدم شروع شد؛ آدم برای اولین بار که خطا کرد، مجازات شد. این مجازات هم همیشه مرگ است. انسانی که مرتکب گناه شده یا خود می میرد و یا حیوانی که به جای او قربانی می شود. در مورد مطالب زیر، فکر کنید:
- ● در زمان آدم، برای تهیه ی لباس حیوانی ذبح شد.
- در زمان هابیل، او حیوانی از گله اش کشت تا بتواند قربانی را تقدیم کند.
- در زمان طوفان نوح، انسان ها در سیل و طوفان غرق شدند و مردند. بعد از طوفان، نوح حیوانی را قربانی کرد.
- در زمان لوط، دو قوم سدوم و عموره مجازات شده و مردند. همسر لوط نیز مرد.
- زمانی که ابراهیم می خواست پسرش را قربانی کند، خداوند قوچی را در اختیار او گذاشت و ابراهیم آن قوچ را قربانی کرد.
- در روز عید پسح، فرعون و تمامی اعضای خانواده اش مجازات شدند. پسران ارشد تمامی آنها مردند. بنی اسرائیل نیز با خون حیوان ذبح شده، در خانه هایشان را خونی کردند تا پایبند دستور خدا باشند و نجات یابند.
- طبق قانون، در روز کفاره یا باید گناهکار بمیرد یا که به جای او حیوان دیگری قربانی شود و بمیرد.
این یعنی چه؟ در ادامه خواهیم دید. الان می بینیم که کتاب تورات، توسط هارون و موسی به اتمام رسید. در آخر تورات، آنها از جانب خدا دو جمله ی مهم را با مردم در میان گذاشتند. هر دوی این جملات مربوط به آینده می شود و در حال حاضر نیز برایمان مهم است:
“پیامبر و لعنت ها و برکاتی که در آینده خواهند آمد”
پیامبری که در آینده خواهد آمدخداوند وقتی در کوه سینا لوحه های سنگی ده فرمان را به موسی داد، قدرت بی نظیر خود را به نمایش گذاشت. در تورات این بدین گونه شرح شده است:
“موسی قوم را از اردو‌‌گاه بیرون برد و برای ملاقات خدا در دامنهٔ کوه ایستادند. تمام کوه سینا با دود پوشیده شده بود، زیرا خداوند در آتش بر روی کوه نزول فرموده بود و دود آن مثل دود کوره بالا می‌رفت و تمام کوه بشدّت می‌لرزید. صدای شیپور بلندتر و بلندتر شد. موسی صحبت کرد و خدا در رعد به او جواب داد.”
خروج 18-16: 19
انسان ها دچار ترس و وحشت شدند. تورات می گوید:
” وقتی مردم رعد و برق و صدای شیپور و دودی را که در کوه بود، دیدند، از ترس لرزیدند و در فاصلهٔ دور ایستادند. و به موسی گفتند: تو با ما صحبت کن و ما گوش می‌دهیم ولی خدا با ما صحبت نکند، مبادا بمیریم.”
خروج 19-18: 20
این در اوایل دوره ی رهبری 40 ساله ی موسی بر بنی اسرائیل رخ داد. در اواخر این دوره، خداوند این ها را به یاد موسی آورد. ترس و وحشت انسان ها را به یاد او آورد و در مورد آینده به او وعده داد. موسی در تورات می نویسد:
“روزی که در پایین کوه سینا جمع شده بودید گفتید: “اگر بار دیگر آواز خداوند خدای خود را بشنویم و یا آن آتش حضور خداوند را ببینیم، از ترس می‌میریم.” آنگاه خداوند به من فرمود: آنچه گفتند بجاست. من از بین آنها یک نبی مانند تو برای ایشان می‌فرستم. من به او خواهم گفت که چه بگوید و او به مردم همهٔ فرامین مرا خواهد گفت. او به نام من سخن خواهد گفت و هرکس را که از او اطاعت نکند، مجازات خواهم کرد. امّا اگر نبی‌ای جرات کند به نام من سخن بگوید، هنگامی‌که من به او فرمان نداده باشم، او باید برای این کار بمیرد و همچنین هر نبی‌ای که به نام خدایان دیگر سخن بگوید. شما ممکن است از خود بپرسید، چگونه می‌توان فهمید که پیام نبی از طرف خداوند نیست.اگر نبی‌ای به نام خداوند سخن بگوید و آنچه گفته است به حقیقت نپیوندد، آن پیام از خداوند نیست. آن نبی از طرف خودش سخن گفته است و شما نباید از او بترسید. اگر نبی‌ای به نام خداوند سخن بگوید و آنچه گفته است به حقیقت نپیوندد، آن پیام از خداوند نیست. آن نبی از طرف خودش سخن گفته است و شما نباید از او بترسید.”
تثنیه 21-15: 18
خداوند می خواست که انسان ها به او حرمت و احترام بگذارند. به خاطر این وقتی لوحه های سنگی را به موسی داد، یک کاری کرد که دل مردم از ترس پر شود. در اینجا درباره ی پیامبری که قرار است در آینده بیاید هم نوشته شده است. این پیامبر نیز مانند موسی از میان مردم اسرائیل ظهور می کند. سپس دو دستور داده شد:
- اگر انسان ها نسبت به این پیامبر بی توجه باشند و اطاعت نکنند، خداوند آنها را مجازات خواهد کرد.
- برای تایید اینکه خداوند از طریق این پیامبر سخن می گوید، سخنان و پیشگویی های وی می بایست در مورد آینده باشد و تحقق یابد.
دستورالعمل اول به ما این را نشان می دهد که، بعد از موسی فقط یک پیامبر نمی آید. یعنی کسی می آید که ما باید حتما حتما به سخنان و فرامین او گوش دهیم، چونکه او مسئولیت خاصی دارد؛ او سخنان خاص خداوند را به ما خواهد گفت. در مورد آینده فقط خدا اطلاع دارد. هیچ انسانی در مورد آینده اطلاعی ندارد. به خاطر همین هم، دومین دستورالعمل داده شد. طبق گفته های موسی، دومین دستورالعمل به بنی اسرائیل این امکان را می دهد که در مورد آینده خبردار باشند. این در قسمت لعنت ها و برکاتی که به قوم اسرائیل داده خواهد شد، نوشته شده است و با این قسمت تورات به پایان می رسد.
بس پیامبری که در آینده قرار است بیاید، کیست؟ بعضی از عالمان و متفکران دینی این پیامبر را محمد می دانند؛ اما دقت کنید که موسی گفته بود: ” خداوند از میان خودتان پیامبری می فرستد.” – یعنی از میان یهودیان. بدین ترتیب، پیامبر پیشگویی شده محمد نیست. عالمان دیگری هم در مورد اینکه شاید این پیامبر عیسی باشد، در حال مذاکره اند. می دانیم که عیسی مسیح یهودی بود و خیلی خوب به مردم تعلیم می داد. انگار که خود خدا با مردم سخن می گفت. آمدن عیسی از قبل پیشگویی شده بود. قربانی ابراهیم، عید پاک و همچنین جملاتی مانند “کلام خدا در سخنانش پیداست” در مورد این پیامبر پیشگویی کرده اند.